جوان آنلاین: نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی معتقد است فعالیت شرکتهای دانشبنیان موجب بالارفتن کیفیت تولیدات و پایینآمدن هزینه تولید با اتکا بر تولیدات باراولی شرکتهای دانشبنیان میشود. با تکیه بر توان فناورانه شرکتهای دانشبنیان، برای اولین بار زمینه تولید تجهیزات راهبردی صنایع بزرگ کشور که تا پیش از این واردکننده آن بودیم، فراهم و به بیش از ۴/۱ میلیارد دلار کاهش ارزبری منجر شده است.
تولید بار اول سازوکار مربوط به همکاری شرکتهای دانشبنیان با صنایع بزرگ کشور برای بومیسازی تجهیزات و فناوریهای راهبردی است که طی آن با تکیه بر توان فناورانه شرکتهای دانشبنیان، زمینه تولید برای اولین بار تجهیزات راهبردی صنایع بزرگ کشور که تا پیش از این واردکننده آن بودیم، تهیه خواهد شد. همچنین پس از بومیسازی موفق تجهیزات و فناوری مذکور، امکان توسعه بازارهای صادراتی و همچنین تبدیلشدن به یکی از قطبهای اصلی تولیدکننده تجهیزات مربوط فراهم خواهد شد.
موضوع قابل تأمل در این زمینه برای تولید بار اول، مجوز ترک تشریفات تولید بار اول است که موجب خواهد شد علاوه بر اینکه شرکتهای صنعتی به سمت تولید بار اول و بومیسازی تجهیزات راهبردی خود راغب شوند، بازارسازی تضمینی نیز برای شرکتهای دانشبنیان ایجاد شود، همچنین بومیسازی تجهیزات و فرایندهای استراتژیک و راهبردی صنایع ذیل سازوکار تولید بار اول با عقد بیش از ۹۲ قرارداد نهایی تاکنون بیش از ۳۶/۱ میلیارد دلار صرفهجویی ارزی برای کشور به همراه داشته است، این سازوکار مهم و کلیدی تولید بار اول نقش بسزایی در خنثیکردن تحریمهای صنعتی علیه کشور نیز دارد.
اللهوردی دهقانی، نماینده پیشین مجلس درباره تأثیر تصویب قانون جهش تولید دانشبنیان و توجه و حمایت از شرکتهای دانشبنیانی که برای اولین بار تجهیزات راهبردی گلوگاهی بخش صنعت را تولید میکنند، به «جوان» میگوید: حمایت از شرکتهای دانشبنیان کار درستی است، زیرا وقتی یک حرکت دانشبنیان یا یک طرح دانشبنیان شروع به کار میکند، هم هزینهها را پایین میآورد و هم تولید را بالا میبرد، بنابراین چنین طرحهایی به نفع تولیدکننده است، زیرا هم کیفیت تولید را بالا میبرد و تولید را به روز میکند و هم به بومیشدن تولیدات داخلی کشور منجر میشود.
وی میافزاید: با استفاده از این محصولات دانشبنیان در تمام صنایع ما پیشرفتهایی حاصل شده است. صنایع اگر بخواهند قدرت رقابت داشته باشند و محصولاتی باصرفه اقتصادی تولید کنند، باید از محصولات دانشبنیان استفاده کنند. وقتی از شرکتهای دانشبنیان حمایت کنیم، به مرور به بومیشدن تجهیزات راهبردی گلوگاهی بخش صنعت ما منجر خواهد شد. با استفاده از این سیاستهاست که میتوانیم با کمترین هزینه، بیشترین استفاده را ببریم و به سمت اقتصاد پیشرفته حرکت کنیم.
دهقانی تصریح میکند: استفاده از تولیدات بار اول باعث میشود از بهروزترین دانشها در صنعتمان استفاده کنیم. ما در این قالب همه نوع حمایت را از واحدهای تولیدی، صنعتی، اقتصادی و خدماتی برای بهروزشدن آنها و استفاده از علم و تکنولوژی روز و بومیشدن این تکنولوژیها داشتهایم. وی ادامه میدهد: شرکتهای دانشبنیان غالباً نوپا و بدون سابقه هستند و عمدتاً هم محصولاتی تولید کردهاند و موفق به فروش آنها نمیشوند یا مشتریان خیلی کمی دارند. اگر این شرکتها بخواهند محصولات خاص و راهبردی خود را که عمدتاً مورد نیاز بخشهای دولتی است، به آنها عرضه کنند، باید در فرایند مناقصه شرکت کنند. این نماینده پیشین مجلس تصریح میکند: لازمه ورود به فرایند مناقصه این است که شرکت دانشبنیان موفق شده باشد محصولات خود را در فهرست بلند دستگاه متقاضی محصول ثبت کند یا دارای رتبه پیمانکاری قابل قبول برای ورود به مناقصه باشد که به دلیل نداشتن مرجع و سابقه فروش قابل قبول، این امر برای بسیاری از شرکتهای دانشبنیان میسر نیست. وی خاطرنشان میکند: این مسئله وقتی حاد و سختتر میشود که محصول شرکت دانشبنیان برای اولین بار در کشور عرضه شود و مشابه آن در کشور قبلاً تولید و تجاری نشده باشد. با توجه به اینکه متقاضی محصول، عادت به خرید از خارج از کشور داشته، کنار گذاشتن این رویه و اعتماد به محصولی جدید سخت است.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس یازدهم تأکید میکند: محصولات با فناوری بالا که از نظر عملیاتی نیز ریسک بالایی دارند، به خودی خود مانع بزرگی بر سر راه بومیسازی و استفاده از ظرفیت شرکتهای داخلی خواهند بود که در این قانون مجوز ترک تشریفات قانونی به مدیران دستگاههای دولتی داده شده است و آنها میتوانند بدون طیکردن فرایند مناقصه محصول آنها را خریداری کنند.